Kaygı, modern hayatın neredeyse her alanına sızabilen bir duygu. Belirsizlikler, stresli iş hayatı, demoralize edici çevresel faktörler, içinde yaşadığımız sosyal çevre ve yoğun sosyal medya maruziyeti derken, zaman zaman hepimiz kaygılı hissedebiliyoruz. Ancak bazen bu duygu günlük yaşantımızı etkileyebilecek seviyelere ulaşabiliyor ve destek alma ihtiyacı hissedebiliyoruz. Antidepresan tedavisi alsak bile, “Tedaviyi destekleyici takviye gıdalar işe yarar mı?” diye düşünebiliyoruz. Aslında evet, bazı doğal takviyeler kaygıyla başa çıkma sürecinde destekleyici olabilir. Bugün seninle, bu konuda öne çıkan üç takviyeyi ele alacağız: 5-HTP, magnezyum ve L-theanine.

1. 5-HTP (5-Hidroksitriptofan): Mutluluğun Kimyasal Öncülü

5-HTP, vücudumuzda serotonin adlı “mutluluk hormonu”na dönüşen doğal bir amino asit türevidir. Serotonin seviyelerinin yüksek olması, ruh halimizin dengelenmesine ve kaygının azalmasına yardımcı olur. 5-HTP, triptofan adlı bir amino asitten sentezlenir ve bu da serotonin üretiminin öncül basamağıdır.

Bazı çalışmalar, 5-HTP takviyesinin anksiyete ve depresyon semptomlarında hafifletici etki gösterebileceğini ortaya koymuştur. Ancak burada dikkat etmen gereken önemli bir detay var! 5-HTP, bazı antidepresanlarla (SSRI, SNRI gibi) birlikte kullanıldığında serotonin sendromu riski yaratabilir. Bu nedenle 5-HTP kullanmadan önce, eğer herhangi bir antidepresan kullanıyorsan mutlaka bir sağlık profesyoneline danışman gerekir. Kullandığın ilacın etken maddesine ve dozuna göre 5-HTP kullanma kararın gözden geçirilmelidir.

 

2. Magnezyum: Sinir Sisteminin Sessiz Destekçisi

Magnezyum, vücudumuzda 300’den fazla biyokimyasal reaksiyonda rol oynayan hayati bir mineraldir. Kas fonksiyonundan enerji üretimine, kalp ritminden sinir sistemi dengesi ne kadar geniş bir yelpazede görev alır. Ancak magnezyumun anksiyete üzerindeki etkisi son yıllarda daha da fazla dikkat çekmeye başladı.

Araştırmalar, düşük magnezyum seviyelerinin kaygı semptomlarıyla ilişkili olabileceğini gösteriyor. Bunun nedeni, magnezyumun GABA (gama-aminobütirik asit) adlı sakinleştirici etkili nörotransmiterin düzenlenmesinde rol oynaması. İşte bu noktada doğru magnezyum formunu seçmek çok önemli.

Anksiyete için özellikle etkinliği görülen magnezyum tuzları magnezyum glisinat (bisglisinat) ve magnezyum taurat. Yapılan araştırmalarda bu formların, sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı etki göstermede ve sindirim sistemini rahatsız etmeden emilmede diğer formlarına oranla daha etkili olduğu görülüyor. Günün hangi saatinde ve hangi dozda kullanılacağı tamamıyla kişiye özeldir. Sana uygun kullanım dozunu ve saatini öğrenmek için bir marin sağlık profesyoneli ile görüşebilirsin.

 

3. L-Theanine: Yeşil Çayın Huzur Veren Molekülü

L-theanine, çoğunlukla yeşil çayda bulunan ve sakinleştirici etkileriyle bilinen bir amino asittir. Konsantrasyonu artırırken aynı zamanda rahatlamaya da yardımcı olur. Bonus bilgi!  L-theanine kafeinin uyarıcı etkilerini dengeleyerek zihinsel berraklık ve huzur hissini birlikte sunar. marin sağlık profesyonelleri, çok kahve içtiğin bir dönemdeysen, L-theanine kullanımını değerlendimeni öneriyor.

Bazı çalışmalar, L-theanine takviyesinin alfa dalgalarını artırdığını gösteriyor. Bu da zihinsel sakinlik ve gevşeme haliyle ilişkilendirilir. Gün içinde stresten uzaklaşmak ya da uyumadan önce rahatlamak için L-theanine, anksiyete için doğal bir destek olabilir. Kullanım saatin, sana ve yaşam tarzına göre belirlenmelidir.

Antidepresanlarla birlikte kullanımı genellikle daha güvenli kabul edilse de, yine de bir marin sağlık profesyonelinden görüş almakta fayda var.

 

Antidepresan Tedaviye Destek: Birlikte Kullanılabilir mi?

Bu soru sık sık karşımıza çıkıyor. Her takviyenin antidepresanlarla etkileşimi farklı olabilir.

– 5-HTP, serotonin seviyesini artırabileceği için SSRI/SNRI gibi ilaçlarla birlikte kullanılmamalı. Aksi takdirde, serotonin sendromu adlı ciddi ve hayati risk taşıyan bir tablo gelişebilir.

– Magnezyum, çoğu antidepresanla birlikte güvenli olarak kullanılabilir. Hatta bazı vakalarda antidepresan tedavisini destekleyici olarak tercih edilir.

– L-theanine, genel olarak ilaçlarla çok ciddi etkileşime girmediğine dair çalışmalar ağır basıyor. Ancak yine de kullandığın ilaca bağlı olarak değişebileceği için marin sağlık profesyonellerine mutlaka danışmalısın.

son söz: marin’den ufak bir not

Unutma, bu takviyeler doğal kaynaklı olsalar da, asla bir tedavi aracı ya da ilaç yerine geçemez. Her bireyin biyokimyasal yapısı, yaşam tarzı, kullandığı ilaçlar ve beslenme alışkanlıkları farklıdır. Dolayısıyla, hangi takviyenin sana iyi geleceğini anlamak için kişisel bir değerlendirme gerekir.

 

Eğer sen de kaygını doğal yöntemlerle desteklemek istiyor ama nereden başlayacağını bilmiyorsan, seni marin sağlık profesyonelleriyle bir görüşmeye davet ediyoruz. Bedenini anlaman, ihtiyaçlarına uygun takviyeyi bulman ve kendini daha iyi hissetmen için seni birebir, bilim temelli bir yolculuğa çıkarmaya hazırız.

marin, sana özel.

Ecz. Dila ABDULHAYOĞLU

marin 

Kaynakça

·      Boyle, N. B., Lawton, C., & Dye, L. (2017). The effects of magnesium supplementation on subjective anxiety and stress—A systematic review. Nutrients, 9(5), 429. https://doi.org/10.3390/nu9050429

·      Hidese, S., Ota, M., Wakabayashi, C., Noda, T., Ozawa, N., Okubo, T., … & Kunugi, H. (2019). Effects of chronic L-theanine administration in patients with major depressive disorder: An open-label study. Acta Neuropsychiatrica, 31(4), 170–179. https://doi.org/10.1017/neu.2019.12

·      Lu, K., Gray, M. A., Oliver, C., Liley, D. T., Harrison, B. J., Bartholomeusz, C. F., … & Nathan, P. J. (2004). The acute effects of L-theanine in comparison with alprazolam on anticipatory anxiety in humans. Human Psychopharmacology: Clinical and Experimental, 19(7), 457–465. https://doi.org/10.1002/hup.611

·      Serefko, A., Szopa, A., Wlaź, P., Nowak, G., Radziwoń-Zaleska, M., Skalski, M., & Poleszak, E. (2016). Magnesium in depression. Pharmacological Reports, 68(4), 748–756. https://doi.org/10.1016/j.pharep.2016.03.017

·      Shaw, K., Turner, J., & Del Mar, C. (2002). Tryptophan and 5-hydroxytryptophan for depression. Cochrane Database of Systematic Reviews, 1, CD003198. https://doi.org/10.1002/14651858.CD003198

·      Turner, E. H., Loftis, J. M., & Blackwell, A. D. (2006). Serotonin a la carte: Supplementation with the serotonin precursor 5-hydroxytryptophan. Pharmacology & Therapeutics, 109(3), 325–338. https://doi.org/10.1016/j.pharmthera.2005.06.004